W Polsce istnieje kilka możliwych źródeł finansujących innowacyjne pomysły. Innowacje wspierają m.in. fundusze krajowe, strukturalne oraz program Horyzont 2020. Wszystkie te sposoby finansowania są elementami krajowego ekosystemu wspierania innowacji. Można go rozwinąć i wzmocnić poprzez tworzenie mechanizmów synergii.
– Tworząc synergię między inicjatywami europejskimi oraz funduszami strukturalnymi możemy wzmacniać potencjał polskich uczelni, firm czy miast. To pozwoli nam skutecznie uczestniczyć w wyścigu o te fundusze oraz budować pozycję naszej nauki i gospodarki w Europie i na świecie – mówi Katarzyna Walczyk-Matuszyk, zastępca dyrektora Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE. Dodaje, że działania te wpisują się w ogłoszoną przez Ministerstwo Rozwoju Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.
Horyzont 2020 to obecnie największy program ramowy Unii Europejskiej o budżecie 80 mld euro, wspierający badania i innowacje w Europie. Po jego środki mogą sięgać naukowcy, start-upy, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), duże firmy, miasta, a także szereg innych podmiotów.
Finansowanie od pomysłu do rynku
Horyzont 2020 finansuje każdy etap powstawania innowacji – od pomysłu do rynku. Wspiera badania podstawowe, przemysłowe, prace rozwojowe, demonstrację i komercjalizację rozwiązania.
Program ma bardzo korzystne warunki finansowe, pokrywając od 70% (w przypadku projektów innowacyjnych) do 100% (w przypadku projektów badawczo-innowacyjnych) kosztów kwalifikowanych. Środki te nie stanowią pomocy publicznej i pomocy de minimis.
Horyzont 2020 wspiera projekty realizowane w bardzo wielu dziedzinach, m.in. nanomateriały, energia, zdrowie czy technologie kosmiczne. Polską specjalnością są te ostatnie, a także technologie informacyjne i komunikacyjne.
Polskie podmioty w ubieganiu się o fundusze z Horyzontu 2020 wspiera Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE (KPK). Eksperci KPK udzielają bezpłatnych konsultacji, informują o aktualnych konkursach, prowadzą warsztaty i szkolenia z przygotowywania wniosków.
Przykładem modelu finansowania innowacji od pomysłu do rynku jest także działalność Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT).
EIT, powołany przez Komisję Europejską i finansowany ze środków UE, działa poprzez Wspólnoty Wiedzy i Innowacji – KIC (Knowledge Innovation Communities).
Cztery z nich: KIC InnoEnergy, Climate-KIC, EIT Raw Materials oraz EIT Health działają w Polsce i wspierają rozwój innowacyjnej gospodarki. Finansowane są m.in. z budżetu Horyzontu 2020, ale korzystają także ze środków pochodzących z innowacyjnych międzynarodowych przedsiębiorstw.
– KIC-e, jako modelowe rozwiązanie sprawdzone w całej Europie, stanowią katalizator efektywnego i spójnego wykorzystania funduszy krajowych i strukturalnych – mówi Cezary Lejkowski, dyrektor Climate-KIC Polska. Podkreśla, że sposób działania Wspólnot Wiedzy i Innowacji doskonale odpowiada na polskie potrzeby w dziedzinie systemowego wspierania innowacji. – Jest to sprawdzony model, oparty na współpracy pomiędzy uczelniami, biznesem i instytucjami publicznymi. W ciągu ostatnich pięciu lat zrealizowaliśmy w ramach KIC-ów na terenie Polski kilkadziesiąt projektów o budżecie kilkudziesięciu milionów euro – dodaje Cezary Lejkowski.
(Źródło: Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych Unii Europejskiej)