Z Tadeuszem Ułanowiczem – dyrektorem Zarządu Komunikacji Miejskiej w Białej Podlaskiej, rozmawiamy o wdrożeniu systemu zarządzania komunikacją miejską, systemu informacji pasażerskiej oraz systemu biletu elektronicznego, a także ich wpływie na zmianę oblicza transportu publicznego w Białej Podlaskiej.
Paulina Modelewska: Jakie były przesłanki do stworzenia systemu?
Tadeusz Ułanowicz: Komunikacja miejska powinna być dostępna dla jak najszerszego grona mieszkańców Białej Podlaskiej. Ma być na tyle atrakcyjna, aby zachęcać mieszkańców do korzystania z transportu publicznego, a nie, znacznie droższego dla miasta, indywidualnego. Zadaniem komunikacji miejskiej jest zaspakajanie potrzeb mieszkańców przy optymalizacji ponoszonych kosztów. Osiągniecie tych celów można zrealizować przy zastosowaniu Inteligentnych Systemów Transportowych z jeszcze lepszym efektem jak dotychczas.
Paulina Modelewska: Jakie korzyści z tego projektu będzie odnosić Komunikacja Miejska, a jakie mieszkańcy Białej Podlaskiej?
Tadeusz Ułanowicz: Korzyścią podstawową jest wzrost liczby pasażerów korzystających z komunikacji miejskiej połączona z podniesieniem standardu jakości świadczonych usług przewozowych. Już obecnie odnotowujemy wzrost przewożonych pasażerów o 15% i o 4% oraz wzrost dochodów ze sprzedaży biletów( mamy najtańsze bilety w Polsce!) Mieszkańcy korzystający z komunikacji dużą uwagę przywiązują do: punktualności; częstotliwości; kultury obsługi; dostępności; bezpośredniości; kosztu przejazdu; prędkości. Te postulaty spełnia komunikacja w naszym mieście. Bardzo ważne jest zachowanie właściwych relacji ponoszonych kosztów na obsługę komunikacji miejskiej przez władze samorządowe oraz pasażerów Wprowadzone ITS pozwolą nam prawidłowe określenie ponoszonych kosztów w odniesieniu występujących potrzeb przewozowych zgłaszanych przez mieszkańców.
Paulina Modelewska: Czy umiejętne wykorzystanie tak dużej liczby danych zabranych z systemu może stanowić wyzwanie dla zarządzających komunikacją miejską?
Tadeusz Ułanowicz: Obecnie pod nadzorem jest objętych ok. 45% wykonywanych kursów przez operatorów. Tak, więc rezerwy są oczywiste. Dane z systemów będą przydatne operatorom we właściwym wykonywaniu pracy eksploatacyjnej i określeniu ponoszonych kosztów. Organizator będzie wstanie na bieżąco analizować efektywność wykonywanych kursów w powiązaniu z potrzebami społecznymi. Najważniejsze będzie to, że otrzymane dane będą respektowane przez wszystkich odbiorców. Duża ilość otrzymywanych danych nie będzie przeszkodą w coraz lepszym zarządzaniu komunikacją miejską.
Paulina Modelewska: Czy korzystaliście Państwo ze środków unijnych?
Tadeusz Ułanowicz: Projekt „Racjonalizacja systemu transportu publicznego w mieście Biała Podlaska –II etap”, którego wartość wynosi 24 895 783 zł, jest w 85% dofinansowany ze środków unijnych. Środki unijne pochodzą z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego, Działanie 5.3 Miejski Transport Publiczny.
Paulina Modelewska: Czy system informacji pasażerskiej, system monitoringu oraz systemu biletu elektronicznego to jedyne działania podjęte w ramach programu „Racjonalizacja systemu transportu publicznego w mieście Biała Podlaska” mające poprawić jakość komunikacji publicznej w mieście?
Tadeusz Ułanowicz: Od 2008 roku wszystkie sprawy związane z organizacją komunikacji miejskiej w Białej Podlaskiej są prowadzone przez Zarząd Komunikacji Miejskiej, który m.in. zawarł umowę przewozową z Miejskim Zakładem Komunikacyjnym Sp. z o.o.. Jednym z ważniejszych elementów umowy są zapisy dotyczące jakościowych standardów dotyczących:
– punktualności( tolerancja: opóźnienie – 3 min., przyśpieszenie – 1 min.);
– bezpieczeństwo i kultura obsługi pasażera;
– czystość, estetyka i oznakowanie autobusu;
– ekologia( ostatnio zakupione autobusy ma normę 5 EURO).
W powstającym Centrum Zarządzania Komunikacją będzie stały nadzór nad ruchem autobusów z zastosowaniem systemu GPS. Planujemy tę funkcję udostępnić także mieszkańcom, co pozwoli na bieżące podejmowanie decyzji w zakresie korzystania z komunikacji.
Wprowadzenie ITS pozwoli na rozszerzenie przeprowadzonych kontroli i rozliczeń, które dzisiaj są wykonywane przez pracowników i są pracochłonne i czasochłonne. My już wiemy, jakich danych potrzebujemy, aby sprawnie zarządzać komunikacją miejską a systemy nam w tym będą pomocne.
Duże nadzieje przywiązujemy do wprowadzenia biletów elektronicznych, na podstawie, których będziemy mieli możliwości poznania kierunków i długości wykonywanych podróży przez pasażerów. Przeprowadzone analizy pozwolą nam podjąć właściwe decyzje związane z tworzeniem układu linii komunikacyjnych.
Paulina Modelewska: Czy przewidziane jest rozszerzenie systemu np. o dodatkowe funkcje lub pojazdy?
Tadeusz Ułanowicz: Obecny projekt obejmuje funkcjonowanie i obsługę 30 autobusów( operator gminny-27, operator prywatny-3). Wdrażane systemy mają możliwości rozszerzenia do obsługi 50 autobusów. Istnieje możliwość rozszerzania każdego systemu oddzielnie z uwzględnieniem potrzeb miasta np. tablice elektroniczne z dynamiczną informacją pasażerską montowane na przystankach autobusowych. Również bilet elektroniczny w przyszłości może być wykorzystywany do wprowadzenia innych opłat np. parkingowych, wejść do innych obiektów.
Paulina Modelewska: Wiemy, że Białej Podlaskiej planowana jest budowa Systemu Zarządzania Ruchem. Czy będzie on umożliwiał m.in. nadawanie priorytetów na skrzyżowaniach dla pojazdów komunikacji publicznej?
Tadeusz Ułanowicz: Nie mogę niestety odpowiedzieć na to pytanie. W tej kwestii istnieje duża różnica zdań pomiędzy Zarządem Komunikacji Miejskiej a realizatorami ze strony Urzędu Miasta. Program ma zapisane takie systemy jak m.in. detekcja czy sygnalizacja świetna, nadanie priorytetu komunikacji miejskiej. W przyszłości będzie to musiało być zrealizowane.
Paulina Modelewska: Dziękujemy za rozmowę i życzyczymy powodzenia w dalszej realizacji projektu.
O autorze:
Tadeusz Ułanowicz – dyrektor Zarządu Komunikacji Miejskiej w Białej Podlaskiej od początku jego powstania – w 2008 roku. W 2010 roku uczestniczył w pracach Grupy Wymiany Doświadczeń miast członkowskich ZMP z zakresu zarządzania transportem miejskim, ze szczególnym uwzględnieniem standardów jakościowych świadczonych usług przewozowych. Aktywnie uczestniczył w opracowaniu i wdrażaniu programu „Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego w mieście Biała Podlaska na lata 2008-2015”.
O mieście:
Biała Podlaska – miasto na prawach powiatu na wschodzie Polski, w województwie lubelskim. Obecnie ma największą powierzchnię (49,4 km²) spośród miast Podlasia Południowego. Położone nad rzekami Klukówką, Rudką i Krzną – lewym dopływem Bugu, w odległości 36 km od granicy z Białorusią. W 1975 r. Biała Podlaska została stolicą województwa, co przyczyniło się do dwukrotnego zwiększenia liczby jej mieszkanców w ciągu 20 lat. Po reformie administracyjnej w 1999 roku ma status powiatu grodzkiego i wiele uprawnien predestynujących ją do roli głównego ośrodka administracyjnego regionu. Miasto jest znaczącym węzłem komunikacyjnym, gdzie krzyżuje się jedna droga krajowa, dwie wojewódzkie oraz 1 linia kolejowa. Kilka kilometrów na północ od miasta będzie przebiegać autostrada A2 .
