Instytut Transportu Samochodowego przestawił propozycję działań prewencyjnych, które mogą przyczynić się do ograniczania liczby osób prowadzących pojazd po spożyciu alkoholu oraz do zwiększenia skuteczności oddziaływań wobec kierujących-recydywistów.
Analiza danych o wypadkach drogowych w Polsce wskazuje, że dotychczasowa wieloletnia i konsekwentna polityka państwa wobec nietrzeźwych kierujących jest skuteczna. W latach 2000-2012 liczba wypadków spowodowanych przez nietrzeźwych kierujących spadła o 55,4%, liczba ofiar śmiertelnych o 54,7%, a rannych o 56,9%.
Niemniej jednak w ostatnim okresie pojawiają się sygnały wskazujące na potrzebę modyfikacji obecnie realizowanych działań.
Propozycje działań związanych z ograniczaniem liczby nietrzeźwych kierowców zaproponowane przez Instytut Transportu Samochodowego obejmują:
1. wprowadzenie do systemu prawnego możliwości obligatoryjnego montowania w pojazdach silnikowych tzw. blokad alkoholowych, czyli urządzeń połączonych z zapłonem silnika, które uniemożliwiają uruchomienie pojazdu w przypadku negatywnego wyniku kontroli stanu trzeźwości kierowcy. ITS proponuje, aby w pierwszym okresie rozwiązanie to stosowane było wobec kierowców-recydywistów, wobec kierowców, którzy prowadzili pojazd ze stężeniem przekraczający 1,5%o oraz w przypadku kierowców wybranych rodzajów transportu (np. kierowców komunikacji publicznej czy autobusów dowożących dzieci do szkoły);
2. wprowadzenie administracyjnego trybu zatrzymywania prawa jazdy dla osób zatrzymanych po raz pierwszy za prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu. Decyzję o okresie zatrzymania prawa jazdy, a także o warunkach jego odzyskania podejmowałby (w porozumieniu z Policją) kierownik odpowiedniego wydziału zajmującego się prawami jazdy. Proponujemy, aby okres zatrzymania prawa jazdy wynosił od 3 do 12 miesięcy, a wśród warunków odzyskania prawa jazdy rozważyć należy obowiązek:
- uczestnictwa w odpowiednim programie reedukacyjnymi. Propozycja ta oznacza konieczność przygotowania w Polsce specjalnych programów dla kierowców prowadzących pojazd po spożyciu alkoholu;
- wykonania specjalistycznych badań lekarskich i psychologicznych. Osoby, z problemami alkoholowymi powinny być po tych badaniach kierowane na leczenie, a dopiero potem – na odpowiedni program reedukacyjny;
- udziału w pracach społecznych na rzecz lokalnych społeczności, w tym także obowiązek udziału w zajęciach poświęconych zagrożeniom związanym z jazdą po spożyciu alkoholu w szkołach i ośrodkach szkolenia kierowców.
3. w porozumieniu z towarzystwami ubezpieczeniowymi wprowadzenie zasady, że kierowca zatrzymany na prowadzeniu pojazdu po alkoholu płaci w następnym roku wyższą składkę OC;
4. pozostawienia w Centralnym Systemie Ewidencji Pojazdów i Kierowców informacji o zatrzymaniu kierowcy za prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu przez okres co najmniej 10 lat i traktowania każdego następnego wykroczenia tego typu, niezależnie od daty jego popełnienia, jako recydywy.
Działania podejmowane przed administrację państwową mogą nie wystarczyć, jeżeli w walkę z pijanymi kierowcami nie włączy się całe społeczeństwo. Wyniki badań opinii społecznej (między innymi w ramach projektu SARTRE) wskazują, że walka z alkoholem w ruchu drogowym jest powszechnie uważana za jeden z najważniejszych priorytetów działań w bezpieczeństwie ruchu drogowego. Natomiast problemem w Polsce jest brak społecznej reakcji, gdy pijany kierowca wsiada lub prowadzi pojazd. Kampanie ukierunkowane na zmianę tej sytuacji zyskałyby na wiarygodności, gdyby premier polskiego rządu zapowiedział szybkie zakończenie prac w Sejmie nad ustawą ograniczającą działanie immunitetu w przypadku wykroczeń i przestępstw drogowych oraz ogłosił zaostrzenie kar dla urzędników administracji rządowej za jazdę samochodem po spożyciu alkoholu i zaapelował do innych pracodawców w Polsce, aby wprowadzili podobne rozwiązania.
(Źródło: Instytut Transportu Samochodowego)