Nabory projektów w Programie Interreg Region Morza Bałtyckiego (Baltic Sea Region – IBSR) są dwuetapowe. Pierwszy etap naboru dotyczący koncepcji projektu trwa od 2 grudnia 2014 r. do 2 lutego 2015 r. Tylko wnioskodawcy projektów wybranych w 1. etapie będą mogli wziąć udział w etapie 2. Program oferuje wsparcie finansowe dla projektów transnarodowych przyczyniających się do rozwoju bardziej nowoczesnego, lepiej dostępnego i zrównoważonego Regionu Morza Bałtyckiego. Program został opracowany w ramach celu współpracy terytorialnej Unii Europejskiej.
Program wspiera współpracę transnarodową i integrację poprzez projekty podejmujące wspólne kluczowe wyzwania i możliwości w regionie. Transnarodowe projekty stanowią odpowiedź na potrzeby i problemy, z którymi poszczególne kraje nie są w stanie samodzielnie sobie poradzić, a które wymagają wspólnego działania partnerów z kilku krajów Regionu Morza Bałtyckiego.
Nabór projektów dotyczy trzech priorytetów:
1. Potencjał dla innowacji
Priorytet ten kieruje wsparcie na działania wzmacniające zdolność Regionu Morza Bałtyckiego do stworzenia i komercjalizacji innowacji. W ten sposób program zachęca do eksperymentowania z nowymi podejściami i rozwiązaniami w celu ich praktycznego przetestowania w ramach działań pilotażowych. Ponadto priorytet ma na celu wzmocnienie potencjału sektora publicznego, jako czynnika stymulującego innowacje, oraz zwiększenie absorpcji innowacji przez małe i średnie przedsiębiorstwa. W ujęciu tematycznym, jeden z głównych celów priorytetu kładzie nacisk na wykorzystanie możliwości dotychczasowej i planowanej infrastruktury badawczej i innowacyjnej. Ponadto priorytet wspiera budowanie potencjału dla strategii inteligentnej specjalizacji i ich realizacji, np. poprzez testowanie i działania pilotażowe. Priorytet zapewnia także wsparcie innowacji nietechnologicznych.
2. Efektywne gospodarowanie zasobami naturalnymi
Priorytet wspiera współpracę transnarodową poprawiającą potencjał władz publicznych i specjalistów do zapewnienia lepszego stanu środowiska naturalnego wód Regionu Morza Bałtyckiego oraz do wzmocnienia zasobooszczędnego wzrostu. Priorytet umożliwia opracowanie zintegrowanych podejść w celu ograniczenia ładunków składników biogennych oraz obniżenia zrzucania substancji niebezpiecznych do wód. Ponadto priorytet wspiera rozwój i testowanie modeli zarządzania i finansowania, a także rozwiązań technologicznych do produkcji i dystrybucji energii odnawialnej oraz poprawy wydajności energetycznej. Celem priorytetu jest również wzmocnienie zrównoważonego i zasobooszczędnego niebieskiego wzrostu w regionie.
3. Zrównoważony transport
Priorytet obejmuje działania na rzecz budowy potencjału zapewniającego bardziej zrównoważone rozwiązania transportowe w regionie. W szczególności ma na celu lepsze połączenie drugorzędnych i trzeciorzędnych sieci transportowych i węzłów w Regionie Morza Bałtyckiego do głównych sieci transportowych. Ponadto priorytet wspiera poprawę dostępu oddalonych obszarów do ośrodków miejskich, administracyjnych oraz gospodarczych, a także obszarów dotkniętych zmianami demograficznymi. Z uwagi na znaczenie transportu morskiego dla regionu priorytet skupia się także na poprawie bezpieczeństwa morskiego oraz przyjaznej środowisku żeglugi morskiej. Wreszcie priorytet koncentruje się w sposób szczególny na obszarach miejskich Regionu Morza Bałtyckiego w celu zwiększenia przyjaznej środowisku mobilności.
Uczestnicy programu IBSR biorą czynny udział we wdrażaniu Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego i jej planu działań. Wdrażanie planu działań można finansować z różnych źródeł, w tym programów współpracy terytorialnej w tym obszarze. Zachęca się wnioskodawców do zapoznania się z planem działań oraz rozważenia możliwego wkładu ich projektu do obszaru priorytetowego lub działania horyzontalnego Strategii.
Program wspiera w szczególności projekty flagowe zdefiniowane w planie działań. Koordynatorzy obszarów priorytetowych i działań horyzontalnych Strategii wraz ze swoimi komitetami sterującymi odpowiadają za wybór projektów flagowych oraz przygotowanie i złożenie „listu poparcia” (ang. letter of commitment) wraz z koncepcją projektu. W przypadku kilku koncepcji projektu tak samo ocenionych zgodnie z kryteriami oceny jakościowej programu priorytet w wyborze projektów do finansowania w ramach programu będzie przysługiwał projektowi flagowemu. Więcej informacji na temat Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego Link prowadzi do serwisu zewnętrznego.
Wielkość łącznego finansowania programu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) dla projektów wynosi 248 mln euro. Norwegia przydziela 5,5 mln euro krajowego finansowania na program dla norweskich partnerów projektu.
Kwota dofinansowania przekazana na program z Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa (ENI) na udział partnerów z Białorusi i Rosji wynosi 8,8 mln euro. Organizacje z tych krajów mogą otrzymać dofinansowanie dopiero po podpisaniu stosownych umów finansowych. Niemniej zachęca się wnioskodawców do włączenia do projektów partnerów z tych krajów w charakterze organizacji stowarzyszonych.
Zaproszenie do składania wniosków adresowane jest głównie do władz publicznych szczebla lokalnego, regionalnego lub krajowego, organizacji badawczych i szkoleniowych, organizacji pozarządowych, agencji i stowarzyszeń sektorowych a także firm prywatnych nastawionych na zysk z obszaru programu. Obszar programu IBSR obejmuje jedenaście krajów: osiem państw członkowskich UE (Danię, Estonię, Finlandię, część Niemiec, Łotwę, Litwę, Polskę, Szwecję) oraz trzy kraje partnerskie (Białoruś, Norwegię, część Rosji).
(Źródło: MIiR)