Cała treść

Programy na lata 2014-2020 – uzgodnienia z Komisją Europejską na ostatniej prostej

Komisja Europejska przyjęła już 5 krajowych programów operacyjnych i 7 regionalnych (RPO). Krajowy Program Inteligentny Rozwój oraz 9 RPO oczekują na taką decyzję. Polsce zależy na jak najszybszym przyjęciu wszystkich programów – jeszcze w grudniu lub na początku 2015 r.
PIĘĆ PROGRAMÓW PRZYJĘTYCH
Dotychczas Komisja Europejska  zatwierdziła 5 krajowych programów operacyjnych:

  • Polska Cyfrowa (PO PC),
  • Program Pomoc Techniczna (PO PT),
  • Program Polska Wschodnia (PO PW),
  • Program Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ),
  • Program Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER).

PO PC to prawie 2,2 mld euro z UE na szerokopasmowy internet, e-administrację i podniesienie kompetencji cyfrowych społeczeństwa.
PO PT to nieco ponad 700 mln euro z UE na „oliwienie” systemu wdrażania funduszy unijnych w Polsce tak, by inwestowanie tych pieniędzy odbywało się prawidłowo (m.in. szkolenia dla beneficjentów i pracowników instytucji wdrażających fundusze).
PO PW (2 mld euro z UE) to dodatkowe, obok programów krajowych i regionalnych, wsparcie dla województw lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Środki z programu trafią na przedsiębiorczość i innowacyjność, transport publiczny i drogi w miastach wojewódzkich Polski Wschodniej oraz kolej.
PO IiŚ to, podobnie jak jego poprzednik z perspektywy 2007-2013, największy polski program operacyjny (27,4 mld euro z UE). Będzie źródłem funduszy na infrastrukturę transportową, ochronę środowiska, energetykę, gospodarkę niskoemisyjną, ochronę zdrowia i kulturę.
PO WER (4,65 mld euro z UE i Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych) to fundusze na aktywizację zawodową osób młodych (15-29 lat), reformy polityk publicznych w obszarze rynku pracy, gospodarki i edukacji, rozwój szkolnictwa wyższego, wyższą jakość usług służby zdrowia i programy profilaktyczne oraz na innowacje społeczne i współpracę ponadnarodową.
Na zatwierdzenie oczekuje jeszcze Program Inteligentny Rozwój (PO IR), czyli  8,6 mld euro z UE, które zainwestujemy w innowacyjność polskiej gospodarki, współpracę nauki z biznesem, rynkowe wdrażanie efektów badań.
Programy regionalne, nad którymi pieczę sprawują zarządy poszczególnych województw, to w sumie 31,3 mld euro. Programy są sukcesywnie przyjmowane przez Komisję Europejską.
W CO ZAINWESTUJEMY
W nowej perspektywie akcent położymy na działania prowadzące do wzrostu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki opartej na wiedzy, kapitale intelektualnym oraz korzyściach z przemian cyfrowych – a nie na niskich kosztach pracy. Lwia część środków (ponad połowa z 40,2 mld euro dla Polski z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) trafi na wsparcie badań naukowych, technologie informacyjno-komunikacyjne, konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw oraz gospodarkę niskoemisyjną.
Większy nacisk położymy na osiąganie założonych efektów. W 2019 roku Komisja Europejska powie „sprawdzam” i przeprowadzi przegląd efektów programów wyrażonych wskaźnikami. Wynikiem będą decyzje o przyznaniu poszczególnym częściom programów puli środków zwanej rezerwą wykonania.
Zdecydowanie więcej środków niż w obecnej perspektywie (40 proc. puli wobec 25 proc. w latach 2007-2013) podzielą marszałkowie województw w ramach programów regionalnych. To oni najlepiej znają swoje regiony, ich mocne strony i specyficzne problemy. W związku z tym najlepiej ukierunkują wsparcie. Programy regionalne będą dwufunduszowe, tzn., że można będzie z nich pozyskać środki na projekty „miękkie” (dotyczące np. podnoszenia kwalifikacji pracowników, szkoleń, outplacementu) oraz typowo inwestycyjne. Dzięki takiej koordynacji wsparcia pomoże zwiększyć skuteczność inwestowania funduszy unijnych.
Wybrane obszary, w które zainwestujemy:

  • przedsiębiorczość – około 20 mld euro,
  • budowa i modernizacja dróg – blisko 15 mld euro,
  • kolej – około 10 mld euro,
  • transport publiczny – około 4,4 mld euro,
  • aktywizacja zawodowa i poprawa sytuacji na rynku pracy osób młodych (15-29 lat) – prawie 1,8 mld euro,
  • szkolnictwo wyższe – około 1,2 mld euro,
  • dostęp do szerokopasmowego internetu – ponad 1 mld euro,
  • cyfryzacja administracji, usługi publiczne dostępne przez internet – prawie 1 mld euro,
  • bezpieczeństwo energetyczne – ponad 1 mld euro.

Głównymi beneficjentami pozostaną przedsiębiorcy i samorządy.

(Źródło: MIiR)