Czwarty pakiet kolejowy oraz rozwój polityki transportowej UE i jej wkład w konkurencyjność Unii Europejskiej to główne tematy obrad Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii, podczas których Polskę reprezentowała minister infrastruktury i rozwoju Maria Wasiak.
Minister Wasiak podkreśliła, że Polska popiera ogólną koncepcję otwarcia krajowych przewozów pasażerskich w Europie. ”Liberalizacja w długim okresie przyczyni się do poprawy jakości i efektywności usług w transporcie kolejowym, a także wzrostu konkurencyjności kolei” – powiedziała.
Zaznaczyła jednak, że rozwiązania proponowane przez KE muszą być wprowadzane w sposób stopniowy i zrównoważony. ”Powinny być one przede wszystkim proporcjonalne w stosunku do zakładanych celów, zatem nie powinny wymuszać przeprowadzania radykalnych, kosztownych i nie zawsze koniecznych przekształceń kapitałowych.”
Minister zwróciła również uwagę na potrzebę zapewnienia przejrzystości nowych przepisów, uwzględnienia zróżnicowanej sytuacji poszczególnych państw członkowskich oraz uniknięcia kolizji z działaniami prowadzonymi w ramach innych polityk, m.in. polityki spójności.
Pakiet kolejowy składa się z 6 projektów aktów prawnych (3 dyrektywy i 3 rozporządzenia), których celem jest utworzenie jednolitego rynku przewozów pasażerskich w Europie. Komisja Europejska (KE), która przedstawiła te projekty legislacyjne na początku 2013 r. chce, by przedsiębiorstwa kolejowe mogły świadczyć usługi bez barier prawnych, instytucjonalnych i technicznych. Podczas spotkania rozmawiano o dwóch dokumentach z pakietu – rozporządzeniu dotyczącym zasad przydzielania usług publicznych w transporcie kolejowym oraz dyrektywie wprowadzającej zmiany m.in. w zasadach działania zarządców infrastruktury kolejowej (poprzez pogłębienie ich niezależności)
Część posiedzenia poświęcono dyskusji nad rozwojem polityki transportowej UE i wpływowi wzrostu w tym obszarze na konkurencyjność i zatrudnienie w UE. Minister oceniła, że należy wciąż tworzyć nowoczesną i spójną sieć infrastruktury transportowej w oparciu o sieć TEN-T, ponieważ pozwoli to na zwiększenie konkurencyjności systemu transportowego UE w skali globalnej. Podkreśliła, że planowane przesunięcie części puli finansowej przeznaczonej na projekty transportowe z funduszu „Łącząc Europę” (CEF) do nowego Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych nie może oznaczać zwolnienia tempa eliminacji różnic w rozwoju infrastruktury między regionami UE.
Minister Wasiak wskazała też na czynniki, które potencjalnie mogą ograniczyć pozytywne oddziaływanie transportu na gospodarkę Unii. Chodzi m.in. o indywidualne działania państw, które zmieniają regulacje prawne, dążąc do ograniczenia konkurencji i wzmocnienia pozycji swoich usługodawców w sektorze transportu drogowego. ”Takie działania, w połączeniu z nieproporcjonalnymi barierami administracyjnymi, prowadzą do fragmentaryzacji rynku UE, przez co naruszają fundamentalne zasady swobody świadczenia usług” – stwierdziła minister. Innym czynnikiem, na który wskazała Minister są zbyt ambitne cele redukcji gazów cieplarnianych w sektorze transportowym przyjmowane przez UE, podczas gdy kraje spoza UE takich celów nie realizują. Te tematy poruszyła także na spotkaniu państw Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Polska, Słowacja, Węgry), które odbyło się bezpośrednio przed posiedzeniem Rady i poświęcone było omówieniu stanowisk członków grupy.
Po zakończeniu obrad Rady Minister Wasiak wzięła też udział w dyskusji ministrów na temat konkurencyjności lotnictwa cywilnego w UE w kontekście przedstawienia zapowiadanego przez Komisję Europejską Pakietu Lotniczego.
Posiedzenie Rady odbyło się 13 marca 2015 r.
(Źródło: MIiR)