Udział przychodów generowanych na wynikach B+R w przychodach całkowitych polskich przedsiębiorców jest coraz większy i opłaca się im inwestować w B+R. Aż 80% z nich zamierza zwiększyć wydatki na badania i rozwój w najbliższej lub średniej perspektywie czasowej. To wnioski z raportu „Opłacalność inwestowania w badania i rozwój” przygotowanego przez firmę doradczą PwC oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Polskim przedsiębiorcom opłaca się inwestować w badania i rozwój. Dane zebrane w raporcie pokazują, że udział przychodów generowanych na wynikach B+R w przychodach całkowitych polskich przedsiębiorstw jest coraz większy, bez względu na ich wielkość. W 2014 roku wyniósł średnio 16,62%. Oznacza to, że udział przychodów z B+R wzrósł z 9,74% w 2008 r. aż o niemal 7 p.p. do roku 2014. Największy odsetek przychodów z wyników B+R w przychodach operacyjnych widoczny jest w sektorach chemicznym i farmaceutycznym (47,33%), produkcji pojazdów i maszyn (45,66%) oraz IT (25,24%).
Według respondentów przeprowadzonego na potrzeby raportu badania efekty inwestycji w badania i rozwój są widoczne dosyć szybko. 32% z nich opowiedziało, iż pierwsze zyski osiąga już po roku od wdrożenia wyników prac B+R, a 27%, że osiąga zyski po 2 latach. Wynika z tego, iż niemal 60% przedsiębiorstw osiąga zyski z działalności B+R w czasie do 2 lat od wdrożenia wyników.
Przedsiębiorcy traktują przy tym prace badawczo-rozwojowe jako źródło tworzenia nowych produktów. Aż 41% wprowadzanych na rynek w 2014 r. nowych produktów było wynikiem prac B+R. Współczynnik ten kształtował się na poziomie 44% dużych przedsiębiorstw i wynosił 40% dla MŚP. Najwięcej nowych produktów w 2014 r. wprowadziła branża produkcji elektrycznej i elektronicznej. Średnio 18 nowych produktów na przedsiębiorstwo.
”Fakt, że polskie przedsiębiorstwa nie tylko inwestują coraz więcej pieniędzy w B+R, ale coraz lepiej radzą sobie z komercjalizacją wyników prac badawczo-rozwojowych to bardzo dobra prognoza na przyszłość. Zaangażowanie sektora prywatnego w działalność B+R to klucz do innowacyjności gospodarki. Chodzi tu nie tylko o zwiększanie nakładów na te cele, ale także pozyskiwanie know-how i doświadczenia pozwalającego jeszcze bardziej efektywnie komercjalizować wyniki realizowanych projektów” – mówi Leszek Grabarczyk, zastępca dyrektora NCBR.
Dane, zebrane w raporcie „Opłacalność inwestowania w badania i rozwój”, jednoznacznie wskazują także, że z roku na rok systematycznie wzrasta zaangażowanie kapitałowe polskich przedsiębiorców w szeroko rozumianą działalność badawczą i rozwojową (tj. zarówno samo prowadzenie badań, jak i aparaturę naukowo-badawczą). W latach 2011-2013 wydatki wewnętrzne przedsiębiorców z sektora przetwórstwa przemysłowego na B+R wzrosły aż o 68%. Dynamicznie zwiększa się też zatrudnienie w polskim przemyśle na stanowiskach badawczo-rozwojowych. Według GUS od roku 2011 do 2013 w tym obszarze przemysłu powstało prawie 3500 nowych etatów.
”Jeszcze kilka lat temu, co pokazują przytoczone w raporcie badania, pozycja Polski w zakresie innowacji nie była najlepsza. W ostatnim czasie pojawił się jednak wyraźny trend zainteresowania biznesu działaniami badawczo-rozwojowymi wspierającymi innowacyjność przedsiębiorstw, o czym świadczą wzrastające inwestycje w ten obszar. W tym momencie wyzwaniem jest utrzymanie tego trendu i wzmocnienie dynamiki rozwoju B+R” – ocenia Beata Tylman, Dyrektor w PwC, odpowiedzialna za obszar innowacji oraz badań i rozwoju.
Z badania przeprowadzonego na potrzeby raportu PwC i NCBR, w którym wzięło udział ponad 300 respondentów (74% z sektora małych i średnich firm), wynika, że najwięcej na badania i rozwój wydają przedsiębiorstwa działające od 10-15 lat. Ich wydatki stanowiły 47% wydatków poniesionych w 2014 r. Średnia liczba projektów realizowanych samodzielnie w ciągu ostatnich 3 lat przez jedno przedsiębiorstwo w tej grupie wynosi około 7 projektów. Przedsiębiorstwa krócej działające na rynku średnio realizowały ponad 2 razy mniej projektów.
58% wydatków w przedsiębiorstwach na B+R stanowią koszty wewnętrzne (tj. wynagrodzenia pracowników, amortyzacja sprzętu), a 11% tych wydatków to koszty związane z zakupem sprzętu. Ponad 50-procentowy udział tych pierwszych utrzymuje się przez cały okres badania, czyli od 2008 roku. Oznacza to, że przedsiębiorstwa wciąż aktywnie i bezpośrednio uczestniczą w swoich projektach B+R.
Przedsiębiorstwa optymistycznie patrzą na przyszłość działalności B+R. Zdecydowana większość, aż 80% respondentów, prognozuje zwiększenie wydatków na badania i rozwój, zarówno w krótkim okresie (1-2 lata), jak i średnim (3-5 lat). Większość z nich zakłada, że wydatki wzrosną średnio o 11% w krótkim okresie oraz o 13% w średnim.
”Cieszy fakt, że coraz więcej polskich przedsiębiorców decyduje się na inwestycje w prace badawczo-rozwojowe, widząc w tym ogromne możliwości dla swoich firm. Konieczne są jednak działania, które spowodują jeszcze większe zainteresowanie B+R. Respondenci przeprowadzonego przez nas badania wskazali także, że ważnym czynnikiem, który może skłonić przedsiębiorstwa do rozwoju i zwiększania wydatków B+R, jest możliwość dofinansowania oraz ulgi podatkowe z tytułu prowadzonych prac. Powinniśmy zrobić wszystko, by zachęcić przedsiębiorców do aktywności w obszarze prac badawczo-rozwojowych” – komentuje Beata Tylman, Dyrektor w PwC.
”Przedsiębiorcy będą głównymi beneficjentami programów w ramach nowej unijnej perspektywy finansowej, w której mamy do dyspozycji największe w historii środki – łącznie ok. 9 mld euro do 2022 roku – przeznaczone na pobudzenie innowacyjności polskich firm, głównie w postaci pomocy bezzwrotnej. Spodziewamy się zatem wręcz skokowego wzrostu aktywności przedsiębiorców w tym obszarze. Aby jednak efektywnie wykorzystać te niepowtarzalne możliwości musimy zapewnić bardzo dobrą jakość realizowanych projektów, dlatego wysoko zawieszamy poprzeczkę w organizowanych przez NCBR konkursach” – dodaje dyrektor Grabarczyk.
(Źródło: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju)