Z Piotrem Grzymowiczem – prezydentem Olsztyna rozmawiamy o wdrażanym w mieście systemie ITS, który ma wnieść nową jakość podróżowania komunikacją publiczną. W skład olsztyńskiego systemu wchodzą takie rozwiązania jak biletomaty, karta miejska, wyświetlacze w autobusach i tramwajach, tablice dynamicznej informacji pasażerskiej. System ITS pozwoli także na sterowanie ruchem za pomocą kamer i pętli indukcyjnych zamontowanych na skrzyżowaniach.
Paulina Modelewska: Jakie są przesłanki do stworzenia systemu?
Piotr Grzymowicz: Inteligentne Systemy Transportowe to same korzyści. Zyskują zarówno pasażerowie komunikacji miejskiej, jak i kierowcy samochodów osobowych. Decydując się na wprowadzenie ITSu chcieliśmy poprawić komfort przemieszczania się przez miasto, poprzez skrócenie czasu podróży. Ma w tym pomóc priorytet dla komunikacji publicznej na skrzyżowaniach i upłynnienie przejazdu aut dzięki obszarowemu sterowaniu ruchem.
Tablice dynamicznej informacji pasażerskiej, pokazujące realne czasy odjazdów komunikacji miejskiej; biletomaty umożliwiające zakup biletów przez całą dobę na wybranych przystankach i we wszystkich autobusach, umieszczone w pojazdach wyświetlacze, które pokazują kolejne przystanki na trasie – to tylko niektóre z udogodnień, jakie wprowadzimy do końca października. Nie sposób nie wspomnieć o Olsztyńskiej Karcie Miejskiej, która będzie działała jak elektroniczna portmonetka i pozwoli na regulowanie płatności za przejazdy komunikacją miejską oraz pozostawienie auta w Strefie Płatnego Parkowania.
Jest jeszcze jedna przesłanka – dbałość o środowisko. Wprowadzenie rozwiązań skracających czas przejazdu przez miasto oznacza mniejsze korki, a co za tym idzie – zmniejszenie emisji spalin do atmosfery .
Paulina Modelewska: Na jakim etapie znajdują się prace nad wprowadzeniem Inteligentnego Systemu Transportowego w Olsztynie i na kiedy jest planowane jego wdrożenie?
Piotr Grzymowicz: Na razie system działa tylko częściowo. W autobusach mamy już zamontowane wyświetlacze i kasowniki, testujemy też tablice dynamicznej informacji pasażerskiej i jeden z 37 biletomatów stacjonarnych. Częściowo działa także system obszarowego sterowania ruchem – tu do programu włączony zostanie jeszcze cały korytarz tramwajowy, czyli ulice i skrzyżowania przez które poprowadzona będzie trasa tramwajowa. Umowny termin uruchomienia całego systemu ITS przypada na 31.10.2015 r.
Paulina Modelewska: Na czym będzie polegać innowacyjność olsztyńskiego systemu w stosunku do innych podobnych systemów?
Piotr Grzymowicz: Inteligentne Systemy Transportowe (ITS) łączą w sobie wiele elementów i działań mających na celu usprawnienie lub poprawę szeroko rozumianego transportu w zakresie sterowania i zarządzania ruchem, prewencji, czy też rejestracji wykroczeń drogowych itd.
Po zakończeniu budowy systemu ITS nasze miasto będzie posiadać jeden z najnowocześniejszych tego typu systemów w kraju. Wdrożony system wpłynie między innymi na:
– Poprawę efektywności transportu zbiorowego oraz indywidualnego:
- Priorytetowy przejazd przez skrzyżowania dla transportu zbiorowego;
- Zwiększenie płynności ruchu i skrócenie czasów podróży;
– Wzrost komfortu podróżowania poprzez wdrożenie:
- Informacji pasażerskiej (elektroniczne tablice na przystankach, w pojazdach);
- Nowoczesnego systemu biletu elektronicznego (który można min. doładować on line);
- Możliwości zakupu biletu w biletomatach stacjonarnych i mobilnych;
- Zmniejszenie emisji spalin;
– Zwiększenie bezpieczeństwa poprzez budowę :
- Monitoringu skrzyżowań, przystanków oraz pojazdów;
- Rejestrację wykroczeń, w tym przejazdów na czerwonym świetle i pomiarów prędkości.
Paulina Modelewska: Czy są prowadzone badania ruchu na podstawie których w przyszłości będzie można ocenić efektywność działania systemu?
Piotr Grzymowicz: Oczywiście. Zarząd Dróg Zieleni i Transportu, który będzie administratorem systemu ITS ma już doświadczenie w zakresie sterowania ruchem w mieście. Na bieżąco wprowadza również różnego rodzaju usprawnienia, które prowadzą do poprawy komfortu poruszania się po Olsztynie. Ten system z pewnością znacząco się do tego przyczyni.
Paulina Modelewska: Czy przewidziane jest rozszerzenie systemu lub jego integracja z systemem wojewódzkim czy krajowym?
Piotr Grzymowicz: Obecnie realizowany projekt nie obejmuje w/w integracji. Nie wykluczamy jednak, że w przyszłości się na to zdecydujemy, jeśli będzie zainteresowanie innych miast lub gmin.
Paulina Modelewska: Jak wyglądają koszty budowy takiego sytemu, czy korzystacie Państwo z dofinansowania UE?
Piotr Grzymowicz: Projekt “Modernizacja i rozwój zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie” realizowany przez Gminę Olsztyn jest współfinansowany przez UE, nawet do 85% jego wartości. Wartość kontraktu K-3 “Dostawa i montaż systemu ITS” – wynosi 66.973.500,00 zł brutto.
Paulina Modelewska: Jakich rad udzieliliby Państwo innym samorządowcom, którzy chcieliby wdrożyć podobny system w swoim mieście?
Piotr Grzymowicz: Przede wszystkim należy dokładnie przeanalizować potrzeby miasta w zakresie poprawy funkcjonowania komunikacji publicznej oraz przejazdów indywidualnych. Na bazie tych informacji, w połączeniu z wiedzą o najnowszych technologiach, trzeba także precyzyjnie opisać przedmiot zamówienia. Potem pozostaje już tylko …znalezienie pieniędzy.
Paulina Modelewska: Dziękujemy za rozmowę i życzymy sukcesów w dalszej realizacji projektu.
O autorze:
Piotr Grzymowicz – Jest absolwentem Wydziału Budownictwa Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, gdzie później pracował jako adiunkt, na Wydziale Geodezji i Gospodarki Przestrzennej ART obronił tytuł doktora nauk technicznych. Na przełomie lat 80. i 90. cztery lata spędził w Niemczech na kontrakcie jako kierownik kontraktu i budowy. Po powrocie rozpoczął własną działalność gospodarczą w zakresie zarządzania i nadzoru inwestycji budowlanych. W tym czasie, do 2001 roku, nadzorował na terenie Olsztyna i całego województwa wiele inwestycji budowlanych, zarówno produkcyjnych, jak i z zakresu budownictwa wielorodzinnego. Między innymi przygotował i prowadził inwestycję M1 (Real, Praktiker i inne) w Olsztynie. W tym okresie, przez prawie cztery lata, był członkiem zarządu spółki Gemini Area Polska 10, która ją realizowała, jak i Gemini Area Polska 6 Sp. z o.o.
Od 1998 roku był trzykrotnie wybierany na radnego Rady Miasta Olsztyna. W 2001 roku został powołany na stanowisko zastępcy Prezydenta Miasta Olsztyna. Był odpowiedzialny za gospodarkę, rozwój i inwestycje – tę funkcję pełnił do 2007 roku. W latach 2002–2007 pełnił również funkcję członka zarządu, a następnie zastępcy przewodniczącego zarządu Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich. W uznaniu posiadanej wiedzy „w zakresie środków unijnych” dnia 21 maja 2008 roku został powołany przez Ministra Rozwoju Regionalnego do pełnienia funkcji eksperta w dziedzinie: budownictwo, infrastruktura mieszkaniowa i prawo budowlane.
Od 2009 roku pełni funkcję prezydenta Olsztyna.