Cała treść

Krajowa Polityka Miejska 2023

Prace nad Krajową Polityką Miejską prowadzono od początku w sposób otwarty, który dawał możliwość włączenia się w nie wszystkich zainteresowanych. Jeszcze przed przystąpieniem do przygotowania dokumentu  Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju zorganizowało szereg warsztatów poświęconych każdemu z obszarów tematycznych KPM.
Pierwszy projekt Krajowej Polityki Miejskiej przedstawiono w kwietniu 2014 r. Podczas licznych spotkań (w dużych i małych miastach), podczas których rozmawiano o jej kształcie z wszystkimi zainteresowanymi polityką miejską – mieszkańcami miast, przedstawicielami samorządów, resortów, środowisk naukowych, organizacji społecznych i gospodarczych oraz ekspertami. Rozwojem miast i rewitalizacją żywo interesowali się także posłowie. W Sejmie powołano Podkomisję stałą ds. rozwoju i rewitalizacji miast, z którą także omawiano treści projektu KPM.
Co zawiera projekt KPM
“W KPM zwracamy uwagę na to, że rozwój miast musi być ukierunkowany na poprawę jakości życia. Miasta mają być dobrym miejscem do życia, z którym mieszkańcy identyfikują się i w którym chcą mieszkać. W centrum uwagi polityki miejskiej jest człowiek” – zwrócił uwagę wiceminister Paweł Orłowski.
KPM nie zajmuje się wszystkimi elementami rozwoju miast. Koncentruje się na tych najważniejszych. Pogrupowano je w 10 wątków tematycznych: Kształtowanie przestrzeni; Partycypacja publiczna; Transport i mobilność miejska; Niskoemisyjność i efektywność energetyczna; Rewitalizacja; Polityka inwestycyjna; Rozwój gospodarczy; Ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu; Demografia; Zarządzanie obszarami miejskimi.
Ważne kwestie, na które zwrócono uwagę to m.in.:

  • przeciwdziałanie tzw. żywiołowej suburbanizacji, czyli „rozlewaniu się miast” i promowanie idei miasta zwartego;
  • konieczność inwestowania na wcześniej zagospodarowanych terenach (priorytet tzw. „brownfields” nad „greenfields”);
  • potrzeba kompleksowej rewitalizacji, składającej się z komponentów społecznych, gospodarczych; infrastrukturalnych , i środowiskowych;
  • udział mieszkańców w rozwoju miast;
  • potrzeba odpowiedzi na problemy demograficzne polskich miast;
  • rozwój współpracy miast z otaczającymi je gminami;
  • racjonalne gospodarowanie zasobami (ziemi, wody, środowiska, energii), poprawa środowiska w miastach.

Krajowa Polityka Miejska:

  • adresowana jest do wszystkich polskich miast (niezależnie od ich wielkości czy położenia) oraz ich obszarów funkcjonalnych (najbliższego otoczenia);
  • wskazuje pożądane przez rząd kierunki rozwoju miast oraz ich obszarów funkcjonalnych;
  • respektuje samodzielność samorządu terytorialnego (treści odnoszące się do władz samorządowych powinny być traktowane jako pożądany kierunek rozwoju, zbiór zaleceń);
  • określa jak instytucje rządowe mogą pomóc miastom w rozwoju i zobowiązuje je do konkretnych działań;
  • wytycza kierunki niezbędnych zmian w prawie (np. na rzecz silniejszego, realnego powiązania planowania przestrzennego z planowaniem transportu);
  • zapowiada utworzenie centrów wiedzy, które będą w jednym miejscu gromadzić aktualne i dostępne informacje o działaniach na rzecz rozwoju miast, dobrych praktykach, wynikach pilotaży itp.;
  • wskazuje różne instrumenty (w tym dostępne fundusze unijne nowej perspektywy), z których rząd i samorząd mogą korzystać realizując jej zapisy.

Dodatkowo, Krajowa Polityka Miejska 2023 choć nie stanowi elementu systemu wdrażania funduszy unijnych, pomoże jednak optymalnie wykorzystać te środki. W KPM skrótowo zawarliśmy informacje o tym, jak fundusze europejskie można i należy wykorzystywać do realizacji jej celów.

(Źródło: MIiR)