Europejski Trybunał Obrachunkowy – instytucja Unii Europejskiej kontrolująca wykonanie budżetu – w najnowszym sprawozdaniu specjalnym ocenił postęp we wdrażaniu Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym. Trybunał stwierdził, że decyzja o budowie ERTMS była właściwa z punktu widzenia rynku, ale wyznaczone terminy wdrożenia nie były poparte właściwą analizą kosztów. Z raportu wynika, że finansowanie, jakie Unia przeznaczyła na wsparcie tego projektu jest niewystarczające.
Na potrzeby opracowania Trybunał przeprowadził audyt w sześciu państwach członkowskich: w Danii, Niemczech, Hiszpanii, Włoszech, Holandii i Polsce. Są to kraje przez które przebiega sześć korytarzy sieci bazowej TEN, na których ERTMS powinien być w pełni wdrożony do 2030 roku. Trybunał ocenił, że idea interoperacyjności systemu kolejowego w Unii Europejskiej oraz potrzeba istnienia jednego systemu zarządzania ruchem kolejowym w całej wspólnocie jest powszechnie popierana przez przemysł. Jednak wysokie koszty wdrożenia powodują, że przedsiębiorcy nie dostrzegają biznesowego uzasadnienia inwestowania w ERTMS, a korzyści z jego wdrożenia widoczne są jedynie w długiej perspektywie.
Trybunał oszacował, że wyposażenie całej europejskiej sieci TEN (łącznie z taborem) w ERTMS będzie kosztowało 188 miliardów euro, przy czym kwota ta obejmuje także dostosowanie urządzeń warstwy podstawowej. Natomiast w latach 2007-2013 na wdrażanie ERTMS przewidziano jedynie 1,2 miliarda euro, a w obecnej perspektywie finansowej 2,7 miliardów euro. W sprawozdaniu opisano, że finansowanie ze środków europejskich nie zawsze przyczyniało się do realizacji europejskiego planu wdrożenia ERTMS, ponieważ przeznaczane było również na wyposażenie infrastruktury służącej jedynie do przewozów krajowych.
Pozytywnie ocenione zostało zaktualizowanie europejskiego planu wdrażania (przyjęcie rozporządzenia Komisji Europejskiej 207/6) oraz wzmocnienie roli Agencji Kolejowej Unii Europejskiej w IV pakiecie kolejowym w sferze wdrażania ERTMS.
Trybunał zaproponował szereg zaleceń, mających ułatwić państwom członkowskim wdrażanie ERTMS. Przewidują one:
- analizę łącznych kosztów wdrożenia ERTMS;
- wycofanie krajowych systemów sygnalizacji;
- utrzymywanie spójności i stabilności specyfikacji systemu;
- przygotowanie Agencji do obowiązków związanych z wdrażaniem czwartego pakietu kolejowego;
- zharmonizowanie krajowych planów wdrażania, ich monitorowanie i egzekwowanie;
- optymalizacja wykorzystania unijnego finansowania inwestycji w ERTMS.
Pełny tekst sprawdzania dostępny jest na stronie internetowej Europejskiego Trybunału Obrachunkowego.
(Źródło: Urząd Transportu Kolejowego)